To pytanie zadaje niemal każdy pacjent zgłaszający się do naszej Kliniki z niechcianym tatuażem. Niestety odpowiedź na nie nie jest prosta. Istnieje długa lista czynników, które będą wpływały na to, jak szybko uda się zlikwidować ozdobę.
Tatuaże różnią się między sobą wielkością, technikami wykonania, kolorami, wiekiem i wieloma innymi cechami. Wszystkie te właściwości będą miały wpływ na podatność na światło lasera. Tatuaż tatuażowi nierówny, dlatego też liczba potrzebnych zabiegów ma ogromny zakres – od jednego do kilkunastu lub nawet więcej.
Niemal każdy tatuaż można usunąć dysponując wysokiej jakości sprzętem, wiedzą i doświadczeniem. W tym artykule postaramy się wyjaśnić najważniejsze kwestie wpływające na usuwanie tatuażu i liczbę potrzebnych zabiegów.
W tym artykule:
Jaki rodzaj tatuażu najłatwiej usunąć?
Jest to jedna z podstawowych kwestii. Na ogół zdecydowanie łatwiej jest usunąć tatuaż amatorski. Wynika to z faktu, że tatuaż amatorski zawiera zwykle znacznie mniej pigmentu i znajduje się on w płytszych warstwach skóry. Mniejsza ilość barwnika do usunięciea i lepsza jego dostępność dla wiązki laserowej przekłada się się na znacznie mniejszą liczbę zabiegów.
Zdecydowanie łatwiej usuwa się tatuaże amatorskie. Tatuaże wykonane profesjonalnie wymagają większej liczby zabiegów.
Analogicznie, profesjonalnie wykonane tatuaże charakteryzują się zwykle głębiej umiejscowionym pigmentem i większą jego zawartością w skórze. Rysunek jest wyraźniejszy i trwalszy, przez co usuwanie go wymaga większej liczby zabiegów.
Czy wiek tatuażu ma wpływ na usuwanie tatuażu?
Zasadniczo im tatuaż starszy tym łatwiej i szybciej się go usuwa.
Dzieje się tak dzięki naturalnej stopniowej eliminacji pigmentu ze skóry przez organizm a także przez rozpad barwników pod wpływem działania promieniowania słonecznego.
W miarę starzenia się tatuażu, szczególnie po wielu latach, wyraźnie dostrzec można jego blednięcie. Jest to skutek przede wszystkim działania tak zwanych komórek żernych. Rozpoznają one obecność obcej substancji a następnie wchłaniają cząsteczki pigmentu i przekazują go do naczyń limfatycznych. Jest to naturalna droga eliminacji obcych substancji z organizmu.
Im starszy tatuaż tym łatwiej go usunąć.
Również promieniowanie słoneczne z czasem powoduje blaknięcie tuszu. Cząsteczki pigmentu mogą bowiem ulegać rozpadowi pod wpływem energii promieniowania UV. Są to tak zwane reakcje fotochemiczne.
W rezultacie, im starszy tatuaż tym mniej barwnika zawiera i tym łatwiejsze jest jego usuwanie. Najtrudniej usuwa się świeże tatuaże, ponieważ zawierają one najwięcej barwnika, który nie zdążył jeszcze ulec procesom naturalnej eliminacji.
Czas jest więc naszym sprzymierzeńcem w usuwaniu tatuaży.
| Tatuaże wymagające najmniejszej liczby zabiegów – od jednego do kilku zabiegów |
| – amatorskie, – wieloletnie, najlepiej >15 lat – czarne – małe – wykonane z cienkich linii – bez gęstych wypełnień tuszem |
Wielkość tatuażu
Im większą powierzchnię skóry zajmuje tatuaż tym dłużej trwa jego usuwanie. Zabieg usuwania tatuażu laserem typu q-switch lub pikosekundowym polega na pokryciu rysunku pojedynczą „warstwą” impulsów laserowych mających kształt koła o powierzchni kilku milimetrów. Usuwanie tatuaży o bardzo dużej powierzchni może więc wymagać podzielenia całości na etapy, co znacząco zwiększa liczbę potrzebnych zabiegów.
Bardzo rozległe tatuaże mogą wymagać większej liczby zabiegów z uwagi na czasochłonność procedury. Usuwanie małego tatuażu może potrwać kilka minut.
Usuwanie małego tatuażu, jak ten powyżej, to zabieg trwający zaledwie kilka minut. Taki zabieg łatwiej umówić i uwzględnić w swoim planie dnia. Małe tatuaże często nie wymagają również dodatkowego znieczulenia do zabiegu, co znacznie skraca całą procedurę.
Struktura tatuażu
Współczesna sztuka tatuażu wykorzystuje wiele różnych technik wprowadzania barwnika do skóry. Rysunek może zawierać cienkie i delikatne lub grube i wyraźne linie, różne rodzaje cieniowania a także mocne wypełnienie kolorem.
Im intensywniejsze wysycenie tatuażu, tym więcej tuszu on zawiera i tym potencjalnie więcej zabiegów może wymagać jego usuwanie.
Tatuaże utworzone z cienkich linii i delikatnych cieni wymagają na ogół znacznie mniejszej liczby zabiegów. Najdłużej trwa usuwanie grubych i głęboko osadzonych linii oraz mocnych wypełnień.
Im “mocniejszy” tatuaż tym potencjalnie dłużej będzie trwało jego usuwanie. Cienkie i delikatne linie usuwa się łatwiej i szybciej.
Wyraziste tatuaże nie tylko zawierają zwykle więcej barwnika, ale zwykle również jest on głębiej osadzony i przez to trudniej dostępny dla światła lasera, które musi pokonać wiele warstw tkanki aby dotrzeć do najgłębiej położonych cząstek pigmentów.
| Tatuaże umiarkowanie trudne w usuwaniu – kilka do kilkunastu zabiegów |
| – tatuaże w wieku około 5-15 lat – średniej wielkości – mniej więcej odpowiadające wielkością dłoni – głównie czarne, mogą mieć elementy kolorowe, np. czerwone i żółte – umiarkowane wysycenie kolorem – linijne kontury i jaśniejsze cieniowanie |
Rodzaj barwnika a usuwanie tatuażu
Tusze wykorzystywane do tatuowania wieloskładnikowe mieszaniny. W ich skład wchodzą nie tylko substancje barwiące ale również rozpuszczalniki, konserwanty i liczne czynniki poprawiające właściwości fizyczne produktu.
| Tatuaże najtrudniejsze w usuwaniu – kilkanaście i więcej zabiegów |
| – świeże tatuaże, 0-5 lat – tatuaże wielobarwne, zawierające dużo zielonych i niebieskich elementów, – bardzo rozległe (rękawy, całe plecy itp.) – tatuaże zbudowane grubych linii – zawierające gęste wypełnienie tuszem (np. tzw. blackwork) |
Różnorodność wykorzystywanych w tuszach substancji przekłada się na różnorodną podatność na usuwanie. Receptury opracowywane są w taki sposób aby zapewniać rysunkom jak największą trwałość i odporność na naturalne procesy eliminacji. Z tego powodu nowoczesne i profesjonalnie wykonywane tatuaże coraz trudniej poddają się również usuwaniu laserowemu.
Takie tatuaże da się usunąć, może to jednak wymagać wysokiej jakości urządzeń laserowych jak również eksperckiej wiedzy i doświadczenia.
Usuwanie tatuażu czarnego
Najczęściej wykorzystywany czarny tusz chętnie pochłania energię lasera, co zdecydowanie ułatwia usuwanie. Tatuaże czarne są więc zasadniczo najłatwiejsze w usuwaniu. Z drugiej jednak strony cząsteczki czerni węglowej mają tendencję do tworzenia większych aglomeratów, przez co mogą wymagać kilku zabiegów, podczas których są stopniowo rozbijane na mniejsze fragmenty.
Usuwanie tatuażu kolorowego
Tusze kolorowe w zależności od zawieranych substancji barwiących charakteryzują się różnorodnymi właściwościami i podatnością na usuwanie. Wymagają zastosowania różnych długości fali („kolorów”) lasera. Wielobarwne rysunki mogą więc z tego powodu wymagać większej liczby zabiegów. Przede wszystkim jednak aby usunąć konkretny kolor, laser musi być wyposażony w odpowiednią końcówkę barwnikową, co nie jest standardowym wyposażeniem podstawowych laserów.
Wysokiej klasy lasery posiadają różne końcówki, które zmieniają długość fali ułatwiając i przyspieszając usuwanie takich tatuaży.
Tatuaże kolorowe wymagają większej liczby zabiegów niż czarne oraz zastosowania końcówek barwnikowych. Szczególnie trudne w usuwaniu są kolory niebieski i zielony.
Które kolory tatuażu najtrudniej usunąć?
Do najtrudniejszych w usuwaniu kolorów należą niebieski i zielony. Zdarza się, że po wielu zabiegach laserem o standardowych parametrach na zielone i niebieskie elementy nadal pozostają widoczne pomimo że pozostałe części tatuażu udało się usunąć. Prawie zawsze wymagają one zmiany długości fali laserowej. Ich usuwanie jest możliwe w przypadku wysokiej klasy laserów posiadających specjalne końcówki barwnikowe.
Niektóre kolory tuszy zawierające pewne rodzaje barwników mogą również pod wpływem usuwania laserowego zmieniać barwę i tym samym wymagać wówczas zastosowania innej długości fali laserowej, aby być skutecznie usunięte. Dotyczy to szczególnie pigmentów brązowych, cielistych i białych, które często wykorzystywane są w makijażu permanentnym. W takiej sytuacji kluczowe znaczenie ma wykorzystywany sprzęt laserowy i możliwość zmiany długości fali laserowej.
Czy lokalizacja tatuażu wpływa na jego usuwanie?
Nie bez znaczenia pozostaje miejsce na ciele, w którym znajduje się tatuaż.
Co do zasady łatwiej usuwa się tatuaże zlokalizowane w miejscach lepszego ukrwienia skóry, np. w obrębie twarzy czy szyi. Sprawna cyrkulacja krwi poprawia eliminację zdegradowanego barwnika. Ponadto, skóra w tych miejscach goi się szybciej i lepiej, co wpływa na zmniejszenie ryzyka powikłań, takich jak nadkażenie bakteryjne czy bliznowacenie.
Analogicznie, tatuaże w obszarach gorszego ukrwienia, np. na łydkach i stopach będą zwykle utrzymywały się dłużej i wymagały większej liczby zabiegów. Również gojenie w tych miejscach trwa dłużej, przez co może być wymagane zachowanie dłuższej przerwy pomiędzy zabiegami.
Lokalizacja tatuażu na ciele ma też znaczenie z powodu różniących się właściwości skóry. Rysunki wykonane na skórze cienkiej i delikatnej jak skóra twarzy czy np. wewnętrznej powierzchni nadgarstków zdecydowanie szybciej poddają się zabiegom usuwania laserowego. W tych miejscach barwnik jest położony płycej, zwykle jest go również mniej. Sama skóra jest tam również delikatniejsza i zawiera mniej kolagenu. Wszystko to wpływa na łatwiejszą penetrację wiązki laserowej i efektywniejsze usuwanie.
Tatuaże w miejscach, gdzie skóra jest najgrubsza, czyli na plecach, mogą wymagać zdecydowanie większej liczby zabiegów laserowych. Barwnik jest w nich położony głębiej i tworzy grubszą warstwę. Sama skóra jest w tym miejscu twardsza i zawiera więcej kolagenu, który rozprasza światło lasera.
Jaki laser najszybciej usuwa tatuaż?
Podstawowym rodzajem lasera używanym do usuwania tatuaży jest tzw. q-switch, który operuje impulsami o długości rzędu nanosekund. Ważnym ale zdecydowanie trudniej dostępnym jest nowszy rodzaj lasera – pikosekundowy. Skuteczne usuwanie tatuaży wymaga zwykle stosowania obu tych laserów.
Nie istnieje jeden uniwersalnie najlepszy model lasera, który najszybciej usunie tatuaż.
Na ogół podczas początkowych zabiegów postępy są zadowalające niezależnie od wykorzystywanego sprzętu. Najprostszy laser typu q-switch z niewielkim zakresem mocy i ograniczonym rozmiarem plamki może poradzić sobie z tym zadaniem.
Jakość sprzętu zaczyna mieć kluczowe znaczenie po kilku zabiegach, kiedy to kolejne warstwy barwnika znajdują się coraz głębiej a drobiny pigmentu są coraz mniejsze i trudniejsze do usunięcia bez nadmiernego nagrzewania otaczających tkanek.
Zbyt mały zakres dostępnych ustawień ogranicza możliwości swobodnego dostosowywania parametrów do zmieniających się warunków przez co zabiegi stają się z wizyty na wizytę mniej skuteczne lub też rośnie ryzyko działań niepożądanych, w tym poparzeń i bliznowacenia.
Wysokiej klasy lasery posiadają szerszy zakres ustawień parametrów, co pozwala skuteczniej i bezpieczniej usuwać tatuaże.
Połączenie działania lasera q-switch i pikosekundowego również poprawia efekty zabiegów. Laser pikosekundowy operuje bardziej zaawansowaną technologią, dzięki której udaje się generować krótsze impulsy. Ma to ogromne znaczenie szczególnie w przypadku usuwania opornych tatuaży, które były już wcześniej poddawane wielu zabiegom.
Znaczenie w skuteczności usuwania tatuaży ma też dostępność barwnikowych końcówek pozwalających na usuwanie kolorowych rysunków. Lasery bez takiego usprawnienia standardowo usuwają jedynie barwnik czarny, czerwony i żółty.
Kto usuwa tatuaże?
Niezależnie od rodzaju i jakości lasera kluczową kwestią jest to, kto nim operuje.
Sprawne operowanie końcówką zabiegową to tylko część potrzebnych umiejętności. Doświadczenie w wykonywaniu zabiegów laserowych, znajomość technologii i wiedza na temat procesów fizycznych i metabolicznych jest kluczowa aby efektywnie usuwać nawet najtrudniejsze tatuaże.
Rodzaj i jakość lasera ma ogromne znaczenie w skutecznym usuwaniu tatuaży. Równie ważne jest jednak doświadczenie i wiedza operatora.
Nawet najwyższej klasy laser nie usunie skutecznie i szybko tatuażu, jeśli parametry zabiegowe nie zostaną trafnie dobrane. Dopiero wnikliwa ocena warunków zabiegowych, na które składają się między innymi wymienione w tym artykule kwestie, wraz z uwzględnieniem właściwości i możliwości lasera pozwala na odpowiednie ustawienie parametrów.
Podobnie rzecz ma się z bezpieczeństwem zabiegów, które powinno być zawsze na pierwszym miejscu. Zachowanie idealnego balansu między maksymalną możliwą skutecznością zabiegów a minimalizowaniem ryzyka dla pacjenta jest sztuką do opanowania której niezbędna jest zarówno wiedza jak i doświadczenie.
