Rumień wędrujący jest uznawany za najbardziej charakterystyczny objaw boreliozy.
W ostatnich latach coraz częściej słyszy się o boreliozie. Liczba przypadków rośnie, co może mieć związek zarówno ze zmianami klimatycznymi i większą aktywnością kleszczy, jak również większą świadomością społeczną i częstszym wykrywaniem choroby.
Borelioza to podstępna choroba, która wzbudza uzasadniony niepokój, jednak narastający szum informacyjny sprawia, że czasem trudno jest odróżnić wartościowe informacje od mitów.
Przede wszystkim, warto umieć szybko rozpoznawać jej pierwszy objaw – rumień wędrujący, by móc błyskawicznie zareagować. Leczenie boreliozy na tym wczesnym etapie jest najskuteczniejsze i pozwala uniknąć poważnych powikłań.
Rumień wędrujący – co to jest?
Borelioza jest chorobą powodowaną przez bakterie zwane krętkami z rodzaju Borrelia. Do zakażenie dochodzi wskutek ukąszenia przez kleszcza zainfekowanego przez te drobnoustroje.
Choroba rozwija się w kilku stadiach:
- Wczesnym miejscowym, gdy krętki namnażają się w skórze, co objawia się rumieniem wędrującym
- Wczesnym rozsianym, gdy przedostają się z krwioobiegiem do odległych narządów powodując objawy ogólnoustrojowe: zapalenie stawów, mięśnia sercowego oraz układu nerwowego.
- Późnym, gdy dochodzi do trwałych uszkodzeń zajętych narządów, m. innymi układu nerwowego i stawów ale również skóry (przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn).
Im dłuższy czas trwania choroby tym trudniejsze leczenie, dlatego tak ważne jest, aby potrafić rozpoznać wczesne oznaki boreliozy oraz nie bagatelizować ich.
Jak rozpoznać rumień wędrujący?
Rumień wędrujący jest pierwszym i zarazem najbardziej charakterystycznym objawem boreliozy.
Jest to okrągłe lub owalne zaczerwienienie w miejscu wcześniejszego ukąszenia przez kleszcza. Powiększa się o kilka centymetrów w ciągu tygodnia, tworząc obrączkowaty lub tarczowaty wzór.
Rumień wędrujący jest zwykle zmianą całkowicie płaską i niewyczuwalną dotykiem oraz najcześciej nie daje żadnych miejscowych dolegliwości, dlatego łatwo go przegapić.
Rzadko towarzyszą mu niespecyficzne objawy, takie jak bóle mięśni, stan podgorączkowy czy senność, najczęściej jednak borelioza w tym stadium nie daje żadnych objawów ogólnych.
Kiedy pojawia się rumień wędrujący
Rumień wędrujący pojawia się średnio po siedmiu dniach od ukąszenia, ale czas ten może wynosić od 3 aż do 30 dni.
Jak duży jest rumień wędrujący
Z upływem czasu może osiągnąć średnicę kilkunastu lub nawet kilkudziesięciu centymetrów, jednocześnie jednak stopniowo blednie i ustępuje samoistnie.
Jak długo utrzymuje się rumień wędrujący?
Nieleczony rumień wędrujący zanika zwykle po kilku tygodniach lub miesiącach. Nie oznacza to niestety ustąpienia choroby a może wiązać się z jej przejściem w stadium uogólnione.
Odpowiednie leczenie rumienia wędrującego znacznie przyspiesza jego ustępowanie i zapobiega rozsiewowi choroby.
Co robić, gdy zauważymy rumień wędrujący?
Jeśli w miejscu, z którego niedawno wyciągnęliśmy kleszcza dostrzeżemy powiększające swój obwód zaczerwienienie, powinniśmy niezwłocznie zgłosić się do lekarza, ponieważ może to być objaw wczesnej boreliozy.
W takiej sytuacji lekarz powinien wdrożyć odpowiednie leczenie nawet bez wykonywania dodatkowych badań.
Jeśli nie przypominamy sobie ukąszenia przez kleszcza w ostatnim czasie, lekarz przed włączeniem leczenia może zlecić dodatkowe badania krwi, które potwierdzą świeżą infekcję boreliozą.
Jak wygląda leczenie rumienia wędrującego?
Na etapie rumienia wędrującego leczenie boreliozy polega na przyjmowaniu doustnego antybiotyku (zwykle doksycykliny, amoksycyliny lub cefuroksymu) przez 7-21 dni.
Skuteczność terapii w tym stadium choroby wynosi ponad 90%, dlatego tak ważne jest, aby rozpoznawać ją i leczyć jak najwcześniej.
Im później rozpoznana i leczona jest borelioza tym słabsze efekty antybiotykoterapii.
Przyczyna tego zjawiska nie jest dokładnie poznana, ale podejrzewa się, że na późnym etapie choroby objawy związane są raczej z reakcją autoimmunologiczną wywołaną kontaktem z antygenami krętków niż z aktywnością samej infekcji.
