Trądzik

Trądzik to przewlekła choroba skóry dotycząca przede wszystkim mieszków włosowych i gruczołów łojowych. W zależności od rodzaju trądziku i stopnia jego zaawansowania, w przebiegu choroby może dochodzić do powstawania zaskórników, grudek, krost, torbieli a nawet rozległych ropnych przetok.

Zmiany obecne są przeważnie na twarzy, ale mogą się też występować na dekolcie, plecach i ramionach.

Jakie są przyczyny trądziku?

Powstawanie zmian trądzikowych wynika ze współwystępowania kilku okoliczności:

• łojotoku, czyli nadmiernej produkcji sebum przez nadaktywne gruczoły łojowe,
• nadmiernego rogowacenia ujść mieszków włosowych, które prowadzi do blokowania ich ujść i gromadzenia w nich sebum,
• nadmiernej aktywności bakterii zasiedlających mieszki włosowe,
• nasilonej odpowiedzi zapalnej ze strony skóry.

Zjawiska te mogą być napędzane przez fizjologiczne zmiany hormonalne związane dojrzewaniem oraz cyklem menstruacyjnym lub zaburzenia hormonalne wynikające z określonych chorób (np. zespołu policystycznych jajników albo choroby Cushinga).

Inną przyczyną trądziku, zwykle współwystępującą z wahaniami hormonów, są dziedziczone w rodzinie skłonności genetyczne.

Kogo dotyczy ten problem?

Jest to jedna z najpowszechniej występujących chorób skóry. Jej początek wiąże się najczęściej z okresem dorastania i w tej grupie wiekowej dotyczy nawet 80% osób. U większości tych pacjentów choroba ma tendencję do samoistnego ustępowania po kilku latach trwania, w okresie wczesnej dorosłości. W ponad 40% jednak objawy skórne utrzymują się powyżej 20. roku życia.

Nieco rzadziej występuje scenariusz, w którym trądzik pojawia się po raz pierwszy u osoby dorosłej, która nigdy wcześniej na niego nie chorowała.

Ze względu na swój pospolity charakter trądzik często jest bagatelizowany. Przez niektórych pacjentów a nawet lekarzy jest traktowany jako nieodłączny i naturalny element dorastania lub jako „urodę”. Pomimo powszechnego występowania i często przejściowego charakteru trądzik jest jednak chorobą, którą można a nawet należy leczyć.

Dlaczego powinno się leczyć trądzik?

Trądzik nie jest jedynie problemem dotyczącym skóry. U wielu pacjentów zmiany skórne w przebiegu tej choroby oraz jej przewlekły charakter są częstą przyczyną kompleksów i zaburzonego poczucia własnej wartości, co często skutkuje obniżeniem jakości życia a nawet depresją. Wśród nastolatków oszpecające wykwity mogą stać się przyczyną odrzucenia i braku akceptacji ze strony rówieśników.

Kompleksy i chęć ukrycia zmian trądzikowych są częstą przyczyną nadużywania kosmetyków do makijażu, co często wpływa negatywnie na skórę i nasila objawy choroby. W przypadku zmian występujących poza twarzą, osoby cierpiące z ich powodu zwykle niechętnie odsłaniają te części ciała, starają się nosić odzież zakrywającą zmiany.

Poza psychologicznymi konsekwencjami, nieleczony trądzik prowadzi również do powstania mniej lub bardziej trwałych powikłań skórnych, takich jak:

• przebarwienia i odbarwienia pozapalne,
• blizny potrądzikowe,
• blizny przerostowe i bliznowce.

Warto jak najwcześniej rozpocząć leczenie trądziku, aby w porę zapobiec wszystkim tym konsekwencjom.

Metody leczenia trądziku

Możliwe jest skuteczne leczenie każdej postaci trądziku. Kluczem do sukcesu jest obranie odpowiedniej terapii.

Wybór metody leczenia trądziku zależy od wielu czynników, przede wszystkim charakteru i nasilenia zmian, ale również wieku, ogólnego stanu zdrowia i preferencji pacjenta.

• Leczenie miejscowe – polega na regularnym aplikowaniu leków w postaci żeli, maści lub kremów. Ze względu na ograniczoną skuteczność zalecane jest w trądziku o łagodnym nasileniu. Ponieważ nie wiąże się z ryzykiem wystąpienia ogólnych działań niepożądanych, chętnie stosowana jest u najmłodszych pacjentów.
• Leczenie ogólne – polega na przyjmowaniu leków doustnych (antybiotyków z grupy tetracyklin lub retinoidów). Jest to wysoce skuteczne leczenie, stosowane w umiarkowanym lub nasilonym trądziku. Retinoidy chętnie stosowane są również, gdy w wyniku aktywnego trądziku dochodzi do powstawania blizn potrądzikowych. Warunkiem skuteczności leczenia ogólnego jest jednak wielomiesięczne stosowanie. Ze względu na ryzyko wystąpienia ogólnoustrojowych działań niepożądanych wymagane jest regularne wykonywanie kontrolnych badań krwi. Leczenie retinoidami wymaga ponadto bezwzględnego stosowania przez pacjentki w wieku rozrodczym skutecznej metody antykoncepcji.
• Terapia fotodynamiczna trądziku – jest to metoda leczenia wykorzystująca substancje światłoczułe (tak zwane fotouczulacze) oraz światło do wybiórczej destrukcji patologicznych komórek i tkanek. Cechuje się wysoką, a niekiedy wręcz spektakularną skutecznością porównywalną lub przewyższającą leki doustne. Stanowić cenną alternatywę w leczeniu umiarkowanych i ciężkich postaci trądziku u pacjentów, którzy nie chcą lub nie mogą poddać się leczeniu farmakologicznemu.
• Laseroterapia laserem Cutera Excel V+ – jest to autorska bezinwazyjna metoda leczenia trądziku stosowana w Klinice Fenomed. Sprawdza się najlepiej w łagodnych i umiarkowanych postaciach trądziku jako metoda wspomagająca leczenie farmakologiczne lub samodzielna, co jest szczególnie przydatne w przypadku pacjentów, którzy nie chcą lub nie mogą poddać się leczeniu farmakologicznemu. Ogromną jej zaletą jest bezbolesność i brak intensywnego odczynu po zabiegu.