Znamiona barwnikowe (pieprzyki)

Znamiona barwnikowe (pieprzyki) – są to płaskie zmiany w formie plam barwnikowych lub wyniosłe – grudki lub guzki o gładkiej lub brodawkowatej powierzchni, o zabarwieniu od jasno do ciemnobrunatnego, niekiedy pokryte włosami. Wywodzą się z komórek barwnikowych skóry – melanocytów. Mogą być wrodzone lub nabyte, te ostatnie pojawiają się w ciągu całego życia.

Znamiona mogą być pojedyncze lub bardzo liczne i znajdują się na dowolnej części skóry, a także na błonach śluzowych. Znaczenie kliniczne znamion barwnikowych wynika z faktu, że mogą stanowić punkt wyjścia czerniaka, jednego z najzłośliwszych nowotworów. Zwalczanie czerniaka opiera się na działaniach profilaktycznych i wczesnym wykrywaniu.

• Profilaktyka – unikanie nadmiernego opalania, zwłaszcza dotyczy to osób jasnej skórze, stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym. Szczególnie niebezpieczne są oparzenia słoneczne we wczesnym dzieciństwie.
• Unikanie drażnienia mechanicznego
• Samokontrola – oglądanie znamion przez pacjenta, zwracanie uwagi na wszelkie zmiany w ich wyglądzie. Obserwacja pod kątem nowo powstających znamion. W takich przypadkach należy zgłosić się do lekarza specjalisty.
• Każda zmiana w obrębie pieprzyka, taka jak: zmiana wielkości, kształtu, zabarwienia, objawy zapalne, świąd, bolesność, powinny być zweryfikowane przez lekarza specjalistę badaniem dermatoskopowym. U osób z dużą liczbą znamion oraz w przypadku znamion atypowych należy wykonywać badania kontrolne co pół roku.
• Badanie dermatoskopowe pozwala na oglądanie znamion barwnikowych w 10x powiększeniu. Obraz dermatoskopowy zawiera więcej szczegółów niż ten powstający w oku nieuzbrojonym i umożliwia dużo lepszą ocenę. Dermatoskop sprzężony z cyfrowym aparatem fotograficznym umożliwia wykonywanie zdjęć, zapisywanie i komputerową analizę obrazów dermatoskopowych. Ma to szczególne znaczenie w porównywaniu zdjęć wykonanych w odstępie czasu.

Kiedy usuwać znamiona barwnikowe?

Wskazania medyczne: znamiona o podwyższonym ryzyku rozwoju czerniaka określone na podstawie badania dermatoskopowego, znamiona narażone na stałe drażnienie np. podeszwy stóp, duże znamiona wrodzone.
Wskazania estetyczne: ciemne lub jasne brodawkowate znamiona w miejscach widocznych np. twarz, szyja.

W jaki sposób należy usuwać pieprzyki?

Właściwą metodą jest wycięcie chirurgiczne lub ścięcie horyzontalne. Takie postępowanie umożliwia wykonanie badania histopatologicznego (mikroskopowego) usuniętego znamienia i tym samym ustalenie ostatecznego rozpoznania. Ścięcie pozwala na usunięcie znamienia bez konieczności zakładania szwów i uzyskanie dobrego efektu kosmetycznego bez widocznej blizny. Wykonywane jest w przypadku znamion wypukłych o niewielkich rozmiarach (do 5 mm).