Plamki Fordyce’a
Dowiedz się:
Plamki Fordyce’a to drobne żółtawe lub białe grudki występujące na czerwieni lub błonie śluzowej warg. Są to łagodne zmiany będące ektopowymi gruczołami łojowymi.
Ektopia polega na występowaniu elementów anatomicznych poza ich typową lokalizacją.
Gruczoły łojowe to struktury odpowiedzialne za wydzielanie sebum. Występują w obrębie skóry owłosionej i są związane z mieszkami włosowymi – do ich światła wydzielają łój. Jako plamki Fordyce’a gruczoły te znajdują się w skórze nieowłosionej, bez związku z mieszkami włosowymi.
U kogo występują plamki Fordyce’a?
Plamki Fordyce’a w mniejszej lub większej liczbie występują u znacznej większości dorosłych. Najprawdopodobniej są to zmiany wrodzone, jednak widoczne stają się dopiero w wieku pokwitania lub dorosłym. Stąd, niektórzy pacjenci zgłaszają się do dermatologa zaniepokojeni nagłym wystąpieniem zmian na wargach.
Często widoczność plamek Fordyce’a zwiększa się wraz ze zwiększeniem się objętości warg, na przykład na skutek powiększania/korekcji ust kwasem hialuronowym. Istnieją dwa możliwe powody tego zjawiska:
- skóra i śluzówka czerwieni wargowej jest bardziej napięta, przez co gruczoły stają się bardziej widoczne,
- na skutek zabiegu dochodzi do wywinięcia warg i uwidocznienia powierzchni skóry/śluzówki zajętej przez plamki Fordyce’a, która wcześniej pozostawała ukryta.

Jak wyglądają plamki Fordyce’a?
Są to zwykle drobne 1-milimetrowe żółtawe lub białawe grudki na powierzchni skórnej lub śluzówkowej części czerwieni wargowej. Mogą również ulokować się na śluzówce policzków i podniebienia.
Występują zwykle liczbach kilku do kilkudziesięciu lub nawet setek.
Ich odpowiednikami w innych lokalizacjach są guzki Montgomery’ego na brodawkach sutkowych oraz gruczoły Tysona na prąciu oraz wargach sromowych.
Plamki Fordyce’a – diagnostyka
Te łagodne zmiany zwykle nie wymagają dodatkowej diagnostyki i dermatolog rozpoznaje je na podstawie ich obrazu klinicznego. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości możliwe jest pobranie biopsji skóry do badania histopatologicznego.
Usuwanie plamek Fordyce’a
Plamki Fordyce’a nie stanowią zagrożenia dla zdrowia i nie wymagają usuwania ze wskazań medycznych. Dla niektórych osób ich obecność stanowi jednak problem natury estetycznej, dlatego możliwe jest ich usunięcie przy pomocy jednej z małoinwazyjnych metod; zwykle jest to:
- elektrokoagulacja, lub
- ablacja laserem CO2.
Zabieg nie jest bolesny – przeprowadza się go w znieczuleniu miejscowym: nasiękowym (podobnym jak u stomatologa) lub powierzchniowym (przy pomocy kremu znieczulającego).

Zabieg jest mało inwazyjny, co oznacza, że powstające w jego przebiegu uszkodzenia skóry są powierzchowne i zwykle nie pozostawiają widocznych śladów.
W zależności od rozległości zmian procedura trwa ok. 20-40 minut. Bardzo rozległe zmiany mogą wymagać zaplanowania dwóch zabiegów.
Po zabiegu w miejscu plamek Fordyce’a pozostają płytkie nadżerki, które ulegają wygojeniu średnio w przeciągu 5-7 dni. Okolica po wykonanym zabiegu wymaga odpowiedniej higieny i pielęgnacji dla uzyskania najlepszego efektu kosmetycznego.
Kto usuwa plamki Fordyce’a
Pomimo że zabieg usuwania plamek Fordyce’a jest mało inwazyjny, jego wykonanie wymaga znacznego doświadczenia oraz biegłości w operowaniu sprzętem dermatochirurgicznym.
Zbyt płytko usunięte zmiany mogą bowiem w krótkim czasie odrosnąć, natomiast zabieg zbyt głęboki może pozostawić szpecące blizny i odbarwienia.
Warto więc w tej sprawie zwrócić się do doświadczonego dermatologa.
Plamek Fordyce’a nie wolno również wyciskać samemu, ponieważ nie jest to skuteczne, a może poskutkować stanem zapalnym, nadkażeniem bakteryjnym i bliznowaceniem.
Podobne tematy:
Masz pytania?
Nie wiesz, który sposób będzie dla Ciebie najlepszy? Zadzwoń lub napisz do nas: